I. OGÓLNY ZARYS PROBLEMATYKI PEDAGOGIKI SPECJALNEJ: 1. Cele pedagogiki specjalnej. Podstawowe pojęcia. Terminologia; 2. Jednostka odchylona od normy jako podmiot działalności pedagogiki specjalnej; 3. Zakres działalności pedagogiki specjalnej; 4. Podstawowe czynniki etiologiczne odchyleń od normy; 5. Statystyka odchyleń od normy; 6. Miejsce pedagogiki specjalnej w całokształcie dyscyplin podstawowych i praktycznych; 7. Zarys historii wpływów pedagogiki specjalnej na ogólną i odwrotnie; 8. Syntetyczne zestawienie swoistości pracy pedagogiki specjalnej; 9. Aktualny stan pedagogiki specjalnej w Polsce w ujęciu dynamicznym i perspektywy rozwojowe; 10. Uwagi o rozwoju pedagogiki specjalnej w dobie obecnej w skali światowej; 11. Profilaktyka; 12. Metody pracy naukowo-badawczej pedagoga specjalnego, II. JEDNOSTKA ODCHYLONA OD NORMY: 1. Wprowadzenie do problematyki; 2. Teoria przystosowania (adaptacji); 3. Ogólny zarys warunków wewnątrz- i zewnątrzpochodnych jednostki odchylonej od normy; 4. Zbyt trudne zadania stawiane układowi nerwowemu; 5. Przystosowawcze mechanizmy regulacyjne: potrzeba, emocja, motywacja; 6. Mechanizmy ochronne i obronne; 7. Problematyka osobowości (wybrane zagadnienia); 8. Trudności jednostki odchylonej od normy w świetle ujęć cybernetycznych w zakresie odbioru świata zewnętrznego, III. DROGI ADAPTACJI JEDNOSTKI ODCHYLONEJ OD NORMY (ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM POTRZEB DZIECI I MŁODZIEŻY): 1. Wprowadzenie; 2. Ogólna działalność rewalidacyjna; 3. Problematyka kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży odchylonej od normy; 4. Kształcenie, dokształcanie i doskonalenie zawodowe pedagogów specjalnych; 5. Deontologia pedagoga specjalnego