WSTĘP: Przedmiot i cel rozważań, pytania oraz koncepcje badawcze. CZĘŚĆ. I. IDEOLOGIE ROMANTYCZNE A INSPIRACJE TEMATEM CYGAŃSKIM W MUZYCE: Wprowadzenie: W kręgu ideologii romantycznych ; Rozdział 1. Tytuły nawiązujące do romantycznych wyobrażeń na temat Cyganów: 1.1. Wyidealizowany obraz Cygana i życia cygańskiego a tytuły utworów muzycznych, 1.2. Cygańskie czyli węgierskie? Cygańskie czyli hiszpańskie? ; Rozdział 2. Romantyczna wizja kultury cygańskiej w umuzycznionych tekstach poetyckich i librettach dzieł scenicznych: 2.1. Pozytywny i negatywny stereotyp Cygana, 2.2. Świat Cyganów jako pełen skrajnych emocji 'koloryt lokalny', egzotyka lub heterotopia ; Rozdział 3. Muzyk cygański jako alter ego romantycznego wirtuoza i improwizatora: 3.1. Cygańska maniera wykonawcza w kontekście dyskusji na temat wirtuozostwa, 3.2. Cygański muzyk improwizator. Część II. CHARAKTERYSTYKA BRZMIENIA UTWORÓW INSPIROWANYCH ROMANTYCZNĄ WIZJĄ KULTURY CYGAŃSKIEJ: Wprowadzenie: Pojęcia style hongrois, verbunkos idiom oraz koncepcja 'cygańskości' jako sposobu muzycznej komunikacji ; Rozdział 4. Kształtowanie języka muzycznego w utworach inspirowanych tematyką cygańską: 4.1. Kwestia proweniencji wykorzystywanych melodii, 4.2. Problem tzw. skali cygańskiej i ornamentowania melodii ; Rozdział 5. Sposoby wykorzystywania instrumentów kojarzonych z 'cygańskością': 5.1. Skrzypce - symbol węgierskich Cyganów wirtuozów, 5.2. Efekt brzmienia cymbałów, 5.3. Efekt brzmienia gitary, 5.4. Tamburyn i kastaniety - wymiar symboliczny ; Rozdział 6. Od melancholijnej zadumy do żywiołowego tańca: 6.1. Sentymentalizm i prostota tzw. pieśni cygańskiej, 6.2. W kręgu radosnej zabawy - tzw. taniec cygański, 6.3. Fantazyjność …alla zingara; ZAKOŃCZENIE: Rezonans społeczno-kulturowy oraz inspiracje badawcze.