Przedmowa ; Wykaz skrótów ; I. Wprowadzenie w tematykę: 1. Współczesna i historyczna terminologia zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu etylowego oraz jej nienaukowe eponimy - Bogusław Habrat ; 2. Zarys historii etanolu - Marek Wiergowski, Jacek Sein Anand ; 3. Zarys epidemiologii - Marek Wiergowski, Marzena Kata, Anna Walczak ; 4. Właściwości etanolu - Marek Wiergowski, Bartosz Wielgomas, Ewa Domagalska, Beata Szpiech ; II. Diagnostyka ostrych zatruć etanolem: 1. Pacjent nadużywający alkoholu etylowego - badanie podmiotowe i przedmiotowe - Jacek Kleszczyński, Janusz Springer ; 2. Diagnostyka ostrych zatruć alkoholami niespożywczymi - Karina Sommerfeld-Klatta, Marek Wiergowski, Ewa Domagalska, Beata Szpiech ; 3. Oznaczanie biomarkerów przewlekłego nadużywania etanolu - Anna Pirowicz, Ewa Nowak, Anna Krakowiak, Paweł Krakowiak ; 4. Badanie ultrasonograficzne (USG) - Łukasz Sein Anand, Wojciech Kosiak ; 5. Zmiany metaboliczne mózgu w czasie konsumpcji alkoholu - badanie techniką spektroskopii rezonansu magnetycznego (1H MRS) - Andrzej Urbanik, Monika Ostrogórska ; III. Ostre zatrucie etanolem - Wojciech Waldman, Marek Wiśniewski, Jacek Sein Anand: 1. Leczenie ostrego zatrucia alkoholem etylowym ; 2. Diagnostyka ostrego zatrucia etanolem - Karina Sommerfeld-Klatta, Marek Wiergowski, Ewa Domagalska, Beata Szpiech ; 3. Sedacja pobudzonych pacjentów będących pod wpływem etanolu - Piotr Maciej Kabata ; 4. Weekendowe zaburzenie rytmu serca (holiday heart syndrome) - Łukasz Sein Anand, Jacek Sein Anand ; IV. Alkoholowe zespoły abstynencyjne: 1. Postępowanie w łagodnych i umiarkowanych alkoholowych zespołach abstynencyjnych - Jacek Sein Anand, Marek Wiśniewski, Łukasz Sein Anand, Wojciech Waldman ; 2. Postępowanie w ciężkich alkoholowych zespołach abstynencyjnych - Marek Wiśniewski, Natalia Pawlas, Wojciech Waldman, Jacek Sein Anand ; 3. Ostry zespół majaczeniowy na oddziałach ratunkowych - Karolina Szaruta, Mariusz Siemiński ; V. Zespół dnia następnego - Łukasz Sein Anand, Martyna Łukasiewicz, Jacek Sein Anand: 1. Wstęp ; 2. Epidemiologia ; 3. Patomechanizm ; 4. Obraz kliniczny kaca ; 5. Wpływ kaca na funkcje kognitywne ; 6. Wpływ kaca na wydolność fizyczną ; 7. Wpływ kaca na prowadzenie pojazdów ; 8. Wpływ kaca na efektywność pracy ; 9. Koszty kaca ; 10. Ocena nasilenia dolegliwości ; 11. Leczenie kaca ; 12. Leczenie kaca klinem ; 13. Domowe leczenie kaca ; VI. Alkoholowa kwasica ketonowa - Łukasz Sein Anand, Paweł Korolkiewicz, Jacek Sein Anand: 1. Wstęp ; 2. Epidemiologia ; 3. Patomechanizm ; 4. Rozpoznanie ; 5. Badania laboratoryjne ; 6. Leczenie ; 7. Różnicowanie AKK z cukrzycową kwasicą ketonową (CKK) ; VII. Interakcje leków z etanolem - Bartosz Wielgomas, Anna Klimowska: 1. Wstęp ; 2. Charakterystyka interakcji leków i nielegalnych substancji psychoaktywnych z alkoholem ; 3. Interakcje produktów leczniczych roślinnych z alkoholem ; 4. Interakcje suplementów diety z alkoholem ; 5. Podsumowanie ; VIII. Powikłania narządowe związane ze spożywaniem alkoholu: 1. Dysfunkcje układu nerwowego spowodowane działaniem alkoholu - Rafał Sikorski, Emilia Sitek, Jarosław Sławek ; 2. Wpływ etanolu na układ nerwowy dzieci - Seweryna Konieczna ; 3. Wpływ etanolu na choroby układu sercowo-naczyniowego - Wojciech Sobiczewski, Witold Bachorski ; 4. Wpływ spożywania alkoholu etylowego na czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego - Paweł Denisiuk, Dominik Rachoń ; 5. Wpływ alkoholu na układ pokarmowy - Grażyna Piotrowicz ; 6. Wpływ etanolu na układ krwiotwórczy - Paulina Gadamska-Kabata, Wanda Knopińska ; 7. Wpływ etanolu na układ moczowy - Marcin Renke ; 8. Wpływ etanolu na pacjenta w okresie okołooperacyjnym - Aleksandra Biedrzycka, Romuald ; 9. Wpływ etanolu na rozwój nowotworów głowy i szyi - Andrzej Skorek ; IX. Uzależnienie od alkoholu i terapia: 1. Psychoterapia i inne metody stosowane w terapii uzależnień - Jan Chodkiewicz ; 2. Neurobiologiczne mechanizmy uzależnienia od alkoholu etylowego - Katarzyna Wiśniewska, Marcin Wojnar ; 3. Motywowanie pacjentów do zmiany wzoru używania alkoholu - Tomasz Głowik ; 4. Krótkie interwencje lekarzy POZ wobec pacjentów nadużywających etanolu - Jadwiga Fudała ; 5. Profilaktyka nawrotów - Jan Chodkiewicz ; X. Wpływ etanolu na zdrowie dzieci i młodzieży: 1. Zarys historii diagnostyki FASD w Ameryce Północnej - Małgorzata Tomanik ; 2. Wpływ etanolu na płód dzieci - Seweryna Konieczna ; 3. Diagnostyka dysmorfologiczna FASD - Monika Cichoń-Kotek, Jolanta Wierzba ; 4. Możliwości zastosowania metod rezonansu magnetycznego w diagnostyce spektrum alkoholowych uszkodzeń mózgu (FASD) - Andrzej Urbanik, Monika ; 5. Diagnostyka laboratoryjna prenatalnej ekspozycji na alkohol (PAE) - Ewa Domagalska, Beata Szpiech, Marek Wiergowski ; 6. Wpływ etanolu na zdrowie dzieci i młodzieży - Katarzyna Plata-Nazar ; XI. Wpływ etanolu na zdrowie pracowników: 1. Wpływ używania etanolu na reakcje interpersonalne w pracy - Marta Odyniec, Jan Odyniec, Anna Krakowiak ; 2. Objawy alarmowe sugerujące nadużywanie alkoholu przez pracownika - Anna Krakowiak, Małgorzata Rak, Jan Odyniec, Marta Odyniec ; 3. Spożywanie alkoholu w miejscu pracy i nietrzeźwość pracownika w kontekście bezpieczeństwa pracy - konsekwencje i aspekt prawny - Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Jolanta Walusiak-Skorupa ; XII. Stereotypy związane ze spożyciem alkoholu: 1. Prozdrowotne działanie alkoholu? - Marek Wiergowski ; 2. Alkohol w czasie pandemii COVID 19 - Jan Chodkiewicz.

Ewa Kiliszek, Młodzież w czasach współczesnych - przemiany, ryzyka, szanse ; Piotr Kwiatkowski, Wspieranie resiliencji jako zadanie wychowawcze w profilaktyce i resocjalizacji ; Inga Markiewicz, Anna Pilszyk, Problem narkomanii nieletnich - wybrane aspekty psychologiczne, społeczne i prawne ; Grzegorz Kudlak, Zagrożenia związane z zażywaniem nowych substancji psychoaktywnych ; Marek Łukasiewicz, Używanie i posiadanie substancji psychoaktywnych przez wychowanków zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich. Potrzeby praktyki, możliwości i ograniczenia organizacyjno-prawne w zakresie przeciwdziałania ; Mariusz Wojasiński, Używanie środków psychoaktywnych przez wychowanków zakładu poprawczego i schroniska dla nieletnich - raport z badań ; Anna Pilszyk, Inga Markiewicz, Zachowania ryzykowne młodzieży - droga do uzależnienia i przestępczości (studium przypadku) ; Paweł Lamparski, Grzegorz Kudlak, Terapia młodocianych więźniów uzależnionych od alkoholu na przykładzie oddziału terapeutycznego aresztu śledczego w Radomiu ; Wojciech Wypler, Mechanizm zaprzeczania i iluzji oraz kłamstwa w psychoterapii ; Ewa Kiliszek, Nieprzystosowanie społeczne - wyzwanie dla służb społecznych.

O alkoholu w dziejach polskiej kultury można pisać bez końca. Wódka oraz inne trunki zawsze były obecne w życiu artystów i tak już chyba zostanie. To kwestia pewnej wrażliwości, sposobu życia. Zapewne nie bez powodu związki rodzinne artystów z reguły należały do wyjątkowo skomplikowanych, a życie pod jednym dachem z geniuszem nigdy nie było łatwe. Inna sprawa, że pikantne historie z życia prywatnego zawsze pobudzały ciekawość, stając się tematem licznych plotek w biurach i kawiarniach. Do niedawna nie było przecież tabloidów. Nie lada problem dla badaczy stanowią dzieci występujące w charakterze biografów swoich rodziców. Co prawda posiadają one materiały, do których inni nie mają dostępu, jednak bardzo często dokonują ich cenzury. Rekordy na tym polu pobił Władysław Mickiewicz, który większość życia poświęcił na tropienie i niszczenie dokumentów przedstawiających ojca w złym świetle. W efekcie dzisiejsi badacze biografii wieszcza zamieniają się w detektywów, a rekonstrukcja życia Adama Mickiewicza przypomina pracę specjalistów od kryminalistyki. Kira Gałczyńska nie niszczyła wprawdzie dokumentów, ale z premedytacją pomijała lub naginała fakty z życia Konstantego Ildefonsa. Jako córka miała do tego prawo, natomiast jako badaczka - nie. A przecież Gałczyński opisany bez żadnej cenzury może tylko zyskać, bo zostaje ukazany w pełni swojego człowieczeństwa. Dotyczy to również jego największych ekscesów alkoholowych. Równie barwnej postaci próżno by szukać w dziejach naszej literatury, z czego już jego współcześni zdawali sobie sprawę. [https://www.wydawnictwofronda.pl/ksiazki/alkohol-i-muzy, dostęp 9.09.2022]

O alkoholu w dziejach polskiej kultury można pisać bez końca. Wódka oraz inne trunki zawsze były obecne w życiu artystów i tak już chyba zostanie. To kwestia pewnej wrażliwości, sposobu życia. Zapewne nie bez powodu związki rodzinne artystów z reguły należały do wyjątkowo skomplikowanych, a życie pod jednym dachem z geniuszem nigdy nie było łatwe. Inna sprawa, że pikantne historie z życia prywatnego zawsze pobudzały ciekawość, stając się tematem licznych plotek w biurach i kawiarniach. Do niedawna nie było przecież tabloidów. Nie lada problem dla badaczy stanowią dzieci występujące w charakterze biografów swoich rodziców. Co prawda posiadają one materiały, do których inni nie mają dostępu, jednak bardzo często dokonują ich cenzury. Rekordy na tym polu pobił Władysław Mickiewicz, który większość życia poświęcił na tropienie i niszczenie dokumentów przedstawiających ojca w złym świetle. W efekcie dzisiejsi badacze biografii wieszcza zamieniają się w detektywów, a rekonstrukcja życia Adama Mickiewicza przypomina pracę specjalistów od kryminalistyki. Kira Gałczyńska nie niszczyła wprawdzie dokumentów, ale z premedytacją pomijała lub naginała fakty z życia Konstantego Ildefonsa. Jako córka miała do tego prawo, natomiast jako badaczka - nie. A przecież Gałczyński opisany bez żadnej cenzury może tylko zyskać, bo zostaje ukazany w pełni swojego człowieczeństwa. Dotyczy to również jego największych ekscesów alkoholowych. Równie barwnej postaci próżno by szukać w dziejach naszej literatury, z czego już jego współcześni zdawali sobie sprawę. [Heraclon International, 2024]