I. WPROWADZENIE DO METODY OBSERWACJI : 1. Przedmiot badań psychologicznych ; 2. Główne składniki zachowania się ; 3. Określenie metody obserwacji psychologicznej ; 4. Obserwacja psychologiczna a inne metody badań psychologicznych ; 5. Zarys rozwoju metody obserwacji psychologicznej ; II. PSYCHOLOGICZNA OBSERWACJA ZACHOWANIA SIĘ : 1. Zakres stosowalności metody obserwacji ; 2. Rodzaje obserwacji psychologicznych ; 3. Ogólne podstawy metodologiczne obserwacji psychologicznej ; 4. Obserwacje spontanicznego zachowania się ; 5. Obserwacje zachowania się w badaniach eksperymentalnych ; 6. Obserwacje zachowania się w badaniach klinicznych ; 7. Obserwacje zachowania się a szacowanie ; III. PSYCHOLOGICZNA INTERPRETACJA ZACHOWANIA SIĘ : 1. Przegląd różnych koncepcji psychologicznej interpretacji zachowania się ; 2. Czynniki determinujące zachowanie się dziecka ; 3. Cele działania oraz ich wpływ na zachowanie się ; 4. Zachowanie się a aktualne podniety zewnętrzne ; 5. Zachowanie się a procesy psychiczne ; 6. Zachowanie się a procesy fizjologiczne ; 7. Warunki środowiskowe a zachowanie się ; 8. Minione doświadczenia życiowe a zachowanie się ; 9. Fizjologiczne mechanizmy zachowania się ; 10. Psychiczne mechanizmy zachowania się ; 11. Związki zachodzące między różnymi rodzajami psychologicznej interpretacji zachowania się ; IV. CHARAKTERYSTYKI PSYCHOLOGICZNE : 1. Charakterystyki i ich rola w pracy wychowawczej ; 2. Zasady opracowania charakterystyk ; 3. Główne rodzaje charakterystyk ; 4. Charakterystyki zachowania się ; 5. Chatakterystyki osobowości ; 6. Charakterystyki swobodne ; 7. Charakterystyki opisowe opracowane według planu ; 8. Charakterystyki przyczynowe ; 9. Charakterystyki funkcjonalne.

Zachowanie się jako przedmiot badań psychologicznych ; Zewnętrzne warunki zachowania się ; Fizjologiczne mechanizmy zachowania się ; Pojęcie psychicznego mechanizmu zachowania się ; Mechanizmy funkcjonowania popędów i podświadomości ; Poczucie niższości i mechanizmy jego funkcjonowania ; Potrzeby i frustracje ; Emocje i kierujące nimi mechanizmy ; Mechanizmy percepcyjno-poznawcze ; Mechanizmy uczenia się i wytwarzania nawyków ; Mechanizmy odbierania i przetwarzania informacji.

Wstęp ; TEORIE AGRESJI: Agresja a przeżycia i dyspozycje uczuciowe ; Instynkty jako podłoże agresji ; Psychoanalityczne teorie agresji ; Badania zoopsychologów i fizjologiczna teoria agresji ; Behawiorystyczne badania agresji ; Frustracja a agresja ; METODY BADANIA AGRESJI: Kryteria podziału metod badania agresji ; Metody badania agresywnego zachowania się ; Metody badania motywacji agresywnego zachowania się ; ZALEŻNOŚĆ AGRESYWNEGO ZACHOWANIA SIĘ OD NIEKTÓRYCH CZYNNIKÓW: Agresywne zachowanie się a płeć ; Agresywne zachowanie się a wiek ; Agresywne zachowanie się a środowisko społeczne ; Agresywne zachowanie się a konstytucja fizyczna ; Agresywne zachowanie się a choroby nerwowe i umysłowe ; PRZEDMIOT I METODY WŁASNYCH BADAŃ: Subiektywne i obiektywne określenie agresji ; Analiza pojęcia agresywnego zachowania się ; Model agresywnego zachowania się ; Zakres własnych badań ; Metody własnych badań ; UKIERUNKOWANIE AGRESYWNEGO ZACHOWANIA SIĘ: Podmiot a przedmiot agresywnego zachowania się ; Agresja bezpośrednia ; Agresja przemieszczona ; FORMY WYSTĘPOWANIA AGRESYWNEGO ZACHOWANIA SIĘ: Podział zachowań agresywnych ze względu na formę ich występowania ; Agresja fizyczna ; Agresja słowna ; ZEWNĘTRZNE WARUNKI AGRESYWNEGO ZACHOWANIA SIĘ: Rodzaje agresji - podział ze względu na zewnętrzne warunki jej powstawania ; Zachowania innych osób wywołujące agresywne zachowanie się ; Wypowiedzi innych osób wywołujące agresywne zachowanie się ; Trudności i niepowodzenia w działaniu wywołujące agresywne zachowanie się ; MOTYWACJA AGRESYWNEGO ZACHOWANIA SIĘ: Znaczenie badania motywacji agresywnego zachowania się ; Określenie pojęcia motywu i motywacji ; Badania motywacji agresywnego zachowania się ; metodologiczne podstawy badania motywacji agresywnego zachowania się ; Aktualne motywy agresywnego zachowania się ; Dynamiczna motywacja agresywnego zachowania się ; Środowiskowe tło agresywnego zachowania się i jego motywacji ; Przystosowawcza funkcja agresywnego zachowania się i jego motywacji.

Wstęp ; ZARYS ROZWOJU METOD PSYCHOLOGII: Filozoficzne źródła metod współczesnej psychologii ; Początki empirycznych badań psychiki ; Introspekcja i jej źródła filozoficzne ; Metoda eksperymentu w psychologii ; Powstanie i rozwój psychometrii ; Psychoanaliza i jej metody ; Metody kliniczne ; Tendencje rozwojowe metod współczesnej psychologii ; EKSPERYMENT PSYCHOLOGICZNY: Określenie metody eksperymentu ; Szersze i węższe rozumienie eksperymentu psychologicznego ; Zalety eksperymentowania ; Eksperyment laboratoryjny ; Krytyczna ocena eksperymentu laboratoryjnego ; Eksperyment naturalny ; Technika badań eksperymentalnych ; Eksperyment pedagogiczny ; ANALIZA WYTWORÓW PRACY: Określenie metody analizy wytworów pracy ; Ocena wartości wytworów pracy jako źródeł poznania psychiki ; Główne etapy analizy wytworów pracy ; Sposoby interpretacji wytworów pracy ; Analiza zeszytów ; Analiza rysunków ; Analiza wypracowań ; Analiza listów, pamiętników i dzienników ; WYWIAD PSYCHOLOGICZNY: Określenie metody wywiadu ; Główne cele wywiadu psychologicznego ; Zakres stosowalności metody wywiadu ; Zalety i wady metody wywiadu ; Rodzaje wywiadów psychologicznych ; Technika wywiadu ; Obserwacja zachowania rozmówcy ; Schematy wywiadów ; ANKIETY I KWESTIONARIUSZE: Określenie metody ankiety ; Zakres stosowalności metody ankiety ; Technika badań ankietowych ; Przykłady ankiet ; Krytyczna ocena wartości ankiety ; Kwestionariusz jako udoskonalona forma ankiety ; Zakres stosowalności kwestionariuszy ; Zalety i wady kwestionariuszy ; Przykłady kwestionariuszy ; Niektóre teoretyczne problemy badań kwestionariuszowych ; TESTY: Określenie metody testów ; Krytyczna ocena metody testów ; Rodzaje testów i zakres ich stosowalności ; Testy umysłowe ; Testy sprawnościowe ; Testy osobowości ; Testy wiadomości ; Nauczanie programowane.

Znaczenie kształcenia myślenia ; Problematyka myślenia w niektórych pozycjach literatury naukowej ; Analiza procesu kształcenia myślenia: Wprowadzenie nowych pojęć ; Kształcenie umiejętności formułowania samodzielnych sądów metodą dyskusji ; Kształcenie umiejętności wnioskowania ; Rola książki, wykładu, lekcji powtórzeniowych, zeszytów przedmiotowych i prac domowych ; Czynniki utrudniające kształcenie myślenia.

1. Życie społeczne dzieci. 2. Procesy poznawcze i ich kształcenie. 3. Przyczyny powodzeń i niepowodzeń dzieci w pracy szkolnej.