Rozdział I. Personalizm propozycją interpretacji człowieka i jego osobowości w psychologii: 1. Uwagi wprowadzające – korzenie i formy personalizmu. 2. Podstawowe przesłanki psychologii personalistycznej. 3. Psychologia personalistyczna w interpretacji wybranych nurtów i teorii osobowości. 3.1. Psychologia personalistyczna W. Sterna. 3.2. Psychologia personalistyczna jako psychologia self − podejście M.W. Calkins. 3.3. Personalistyczne podejście egzystencjalistów. 3.4. Stawanie się osobą w świetle analiz wybranych autorów. 3.5. Możliwości interpretacji personalistycznej z perspektywy innych nurtów interpretacji osobowości. Rozdział II. Wybrane sposoby interpretacji pojęcia osoby we współczesnej psychologii: 1. Orientacja na zmienne czy orientacja na osobę. 2. Intencjonalność jako podstawa wnioskowania o osobie. 3. Podejście dyskursywne do interpretacji osoby. 3.1. Kondycja współczesnej psychologii – analizy R. Harré. 3.2. Teoria pozycjonowania R. Harré. 3.3. Teoria wymienności pozycji J. Martina i A. Gillespiego. 3.4. Teoria dialogowego self H. Hermansa. 3.5. Uwagi autorskie. 4. Współczesne sposoby interpretacji pojęcia osoby – osoba jako wyłaniający się podmiot. 4.1. Perspektywa pierwszej osoby vs trzeciej osoby – osoba efektem zdolności przyjmowania różnych perspektyw. 4.2. Teoria intencjonalnych relacji – propozycja powiązania w wymiarze rozwojowym perspektywy pierwszej i trzeciej osoby. 4.3. Zasady i wybrane interpretacje podejścia emergentystycznego. 4.4. Społeczne uporządkowanie oraz relacja z innymi jako podstawa kreacji osoby. Rozdział III. Autorska propozycja dojścia do osoby i jej atrybutów jako podstawy analizy rozwoju osobowości oraz jego zakłóceń: 1. O niezbędności odwoływania się do pojęcia osoby. 2. Motywacja sposobnością analizy rozwoju osobowości i odkrycia jej podmiotu. 3. Działania oraz intencjonalność jako wyjściowe kategorie do poszukiwania specyfiki bytu ludzkiego. 4. Motywy Ja uzasadnieniem określenia specyfiki bytu ludzkiego mianem osoby. Rozdział IV. Rozwój sekwencją zdarzeń „przywiązanie–oderwanie–indywiduacja”: 1. Wprowadzenie. 2. Przywiązanie jako szczególna forma wyjaśnienia fundamentu rozwojowego – interpretacje oparte na teorii przywiązania J. Bowlby’ego. 3. Przywiązanie–dystansowanie–indywiduacja w autorskiej interpretacji. 4. Miłość a przywiązanie. 5. Podsumowanie – uwagi dodatkowe. Rozdział V. Relacja pomiędzy perspektywą subiektywną i obiektywną jako zasada wyjaśnienia mechanizmów rozwoju osoby oraz osobowości: 1. Perspektywa subiektywna i perspektywa obiektywna oraz ich relacja – wprowadzenie do sposobu interpretacji. 2. Relacja „perspektywa subiektywna–perspektywa obiektywna” sposobnością do testowania rzeczywistości. 3. Warunki umożliwiające odniesienie do perspektywy obiektywnej. 4. Relacja międzyosobowa kluczowa w rozwoju i dążeniu do obiektywizacji. 4.1. Religijność personalna – spojrzenie z perspektywy relacji pomiędzy perspektywą obiektywną i subiektywną. 5. Wartości jako forma perspektywy obiektywnej. 6. Wnioski i refleksje podsumowujące. Rozdział VI. Zasada rozwoju od zewnątrzoparcia – ku wewnątrzoparciu: 1. Ogólne ramy rozumienia pojęć „zewnątrzoparcie–wewnątrzoparcie”. 2. Kryteria oceny zewnątrzoparcia lub wewnętrzno oparcia. 3. „Nasycenie stanem zewnątrzoparcia” jako podstawa promocji rozwoju. 4. Kwestia odpowiedniości dyspozycji podmiotu i obiektu interakcji. 5. O właściwościach i sposobach zachowań człowieka określanego mianem „zewnątrzoparty”. Rozdział VII. Spełnianie się atrybutów osobowych podstawą rozwoju osobowości: 1. Realizacja atrybutów osobowych ścieżką dążenia do bycia podmiotem osobowym. 2. Defekty i naturalne słabości człowieka a możność realizacji atrybutów osobowych. 3. Dyspozycje osobowościowe a realizacja dynamizmów osobowych. 4. Sposób organizacji motywów Ja podstawą oceny poziomu stawania się i bycia podmiotem osobowym. Rozdział VIII. Rozwój osobowości i jego zakłócenia jako efekt sposobu realizacji atrybutów tożsamości i godności: 1. Tożsamość jako szczególny atrybut osobowy – sposoby jej analizy. 2. Znaczenie ciała i wymiarów fizycznych w kształtowaniu się tożsamości. 3. Korzenie tożsamości osobistej – tożsamość narodowa i społeczno-kulturowa. 4. Przyczyny i konsekwencje zakłóceń w zakresie tożsamości i godności. 5. Teorie relacji z obiektem jako propozycja interpretacji mechanizmów zakłócenia rozwoju osobowości. Rozdział IX. Interpretacja zakłóceń rozwoju osobowości w perspektywie personalistycznej – efekt spotkania różnych perspektyw: 1. Wprowadzenie do sposobu interpretacji zakłóceń rozwoju osobowości z perspektywy personalistycznej. 2. Próba wskazania związków pomiędzy atrybutami osobowymi, motywami Ja i rodzajami zaburzeń osobowości.

R. I. Historyczne korzenie i okresy rozwoju psychologii osobowości ; R. II. Kontrowersje wokół psychologii osobowości ; R. III. Człowiek jako podmiot i jego właściwości - dyspozycyjne podejście do interpretacji cech osobowości ; R. IV. Człowiek jako podmiot i jego właściwości - deskryptywne podejście do sposobu analizy cech osobowości ; R. V. Wielka Piątka jako źródło i inspiracja współczesnych badań nad osobowością. Próby integracji dyspozycyjnego i deskryptywnego podejścia do interpretacji cech ; R. VI. Kontrowersje wokół teorii cech - sytuacjonizm a teorie cech. Propozycje będące już historią wciąż obecną oraz propozycje współczesne ; R. VII. Propozycje rozwiązania dylematu cechy - sytuacja. Modele społeczno-poznawcze oraz ich rewizje i uzupełnienia ; R. VIII. Podmiot kształtowany w procesie adaptacji - od natury biologicznej ku naturze kreowanej przez kulturę. Ewolucyjna perspektywa interpretacji osobowości ; R. IX. Podmiot kształtowany w procesie adaptacji - od natury biologicznej ku naturze kreowanej przez kulturę. Kultura i jej znaczenie - teorie kulturowe osobowości oraz kierunki analizy relacji kultura – osobowość ; R. X. Właściwości natury i jej sposób spełniania się w interakcji z otoczeniem - sięgając ku przeszłości, która wciąż ma znaczenie. Ewolucja biologiczna i kulturowa podstawą osobowości w interpretacji S. Freuda i C.G. Junga ; R. XI. Podmiot i jego potrzeby a formy adaptacji do społeczności i kultury ; R. XII. Człowiek jako podmiot w interakcji z innymi - teorie relacji z obiektem. Kliniczne podejście w wyjaśnianiu rozwoju i zaburzeń osobowości ; R. XIII. Człowiek jako podmiot w procesie adaptacji i rozwoju własnego potencjału - ku odkrywaniu własnej tożsamości ; R. XIV. Człowiek jako podmiot działający i samoregulujący - aktywistyczno-regulacyjne teorie osobowości ; R. XV. Od spełnienia potrzeb i doświadczania siebie ku tworzeniu własnej tożsamości w interakcji ; R. XVI. Człowiek jako podmiot odkrywający sens - egzystencjalna psychologia osobowości. W stronę podmiotu osobowego ; R. XVII. Autorska propozycja personalistycznej interpretacji osobowości.

1.Historyczne korzenie i okresy psychologii osobowoś- ci.2.Kontrowersje wokół psychologii osobowości. 3.Człowiek jako podmiot i jego właściwości-teorie cech.4.Leksykalno-statystyczne podejście do inter- pretacji cech osobowości.5.Sytuacjonizm-a teoria cech. 6.Podmiot kształtowany w procesie adaptacji.7.Ewolucja podstawą osobowości.7.Podmiot i jego potrzeby a formy adaptacji do społeczności i kultury.8.Człowiek jako podmiot interakcji z innymi.9.Odkrywanie własnej toż- samości.10.Od spełnienia potrzeb i doświadeczenia siebie ku tworzeniu własnej tożsamości w interakcji. 11.Egzystencjalna psychologia osobowości.12.Persona- tyczna interpretacja osobowości