R. I. Prawa rządzące Wszechświatem: 1. Korzenie kosmologii ; 2. Zasady ogólnej teorii względności: Precesja perihelium ; Odchylenie światła ; Grawitacyjne przesunięcie ku czerwieni ; Inne eksperymenty i testy ; Wyróżniony układ odniesienia ; Grawitacja, bezwładność oraz siły pływowe ; Pływy spowodowane przez Księżyc ; Czas, przestrzeń i czasoprzestrzeń ; Zakrzywiona czasoprzestrzeń ; 3. Jak dużo waży światło?: Materia barionowa ; Promieniowanie ; Ciemna energia i antygrawitacja ; R. II. Rozszerzający się Wszechświat: 1. Statyczny Wszechświat Einsteina ; 2. Ekspansja Wszechświata a przesunięcie ku czerwieni: Inne galaktyki i ich ucieczka ; Ekspansja ; Przesunięcie ku czerwieni ; 3. Prawo Hubble’a ; 4. Model Friedmana: Strzałka czasu ; 5. Geometria Wszechświata ; 6. Współczynnik skali: Parametr spowolnienia ; 7. Nierelatywistyczne rozwiązanie Friedmana: Ewolucja kosmologiczna bez stałej kosmologicznej ; Analiza rozwiązań ; Parametr spowolnienia ; Materia o niezerowym ciśnieniu w rozszerzającym się Wszechświecie ; 8. Współczesna modyfikacja modelu: Stała kosmologiczna kontratakuje ; Standardowy model kosmologiczny ; 9. Odległości w astronomii ; R. III. Wczesny Wszechświat: 1. Wielki Wybuch ; 2. Mikrofalowe promieniowanie tła: echo po Wielkim Wybuchu: Odkrycie kosmicznego mikrofalowego promieniowania tła ; Anizotropia CMB ; Przeniesienie kosmologii do kosmosu ; Badanie CMB prowadzone z Ziemi ; Spektrum fluktuacji CMB ; Zasada zachowania energii ; Domysły ; 3. Ewolucja wczesnego Wszechświata ; 4. Horyzont kosmologiczny ; 5. Odległość do horyzontu kosmologicznego ; 6. Inflacja Wszechświata: Modele inflacji ; 7. Wieloświat a zasada antropiczna: Wszechświat pulsujący ; 8. Materia w trakcie tworzenia: Pierwotna nukleosynteza ; Nukleosynteza wewnątrz gwiazd ; Problem antymaterii ; R. IV. Ciemna materia: 1. Rewolucja nadchodzi ; 2. Dowód na istnienie ciemnej materii: Wirialna masa ; Krzywa rotacji galaktyk ; Stosunek masy do jasności ; Galaktyki się zlewają ; Kosmiczne pływy ; Tempo wzrostu fluktuacji gęstości ; Soczewkowanie grawitacyjne ; Modele alternatywne ; 3. Co tworzy ciemną materię? ; R. V. Ciemna energia: 1. Kosmologiczne dowody na istnienie ciemnej materii i ciemnej energii: Supernowe typu Ia ; Barionowe oscylacje akustyczne ; CMB-spektrum ; 2. Ciemna energia ; 3. Czas, który upłynie, zanim nastąpi Wielkie Rozdarcie ; 4. Inne rodzaje materii ; R. VI. Czarne dziury i inne obiekty egzotyczne: 1. Czarne dziury: Czarne dziury Schwarzschilda ; Czarna dziura Reissnera-Nordströma ; Czarna dziura Kerra ; 2. Nagie osobliwości ; 3. Tunele czasoprzestrzenne ; DODATEK A. Ewolucja kosmologiczna z kosmologiczną stałą: A1. Rozwiązanie de Sittera ; A2. Model ΛCMD ; A3. Płaski model ΛCMD ; DODATEK B.

Pyblikacja dotyczy historii aktualnego stanu wiedzy w kosmologii - nauce o wszechświecie jako całości. Jej celem głównym jest wyjaśnienie najważniejszych idei kosmologii współczesnej: rozszerzającego się Wszechświata, jego powstania w Wielkim Wybuchu, ewolucji, a także charakterystyka różnych jego modeli i temu podobne. Autorzy starają się odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania dotyczące kosmologii. Omawiane są także dwie tajemnice nowoczesnej nauki - ciemna materia i ciemna energia. Publikacja różni się od większości książek popularnonaukowych. Otóż złota reguła pisania tego typu książek mówi, iż każdy wzór pojawiający się w tekście zmniejsz liczbę potencjalnych czytelników o połowę. Tak więc Autorzy podjęli spore ryzyko, wykorzystali jednak równania i wzory tylko tam, gdzie było to niezbędne, poza tym wzory te i równania powinny być zrozumiałe dla każdego, kto uczył się matematyki i fizyki na poziomie liceum. Rozdziały zawierające zagadnienia bardziej skomplikowane i uznane przez Autorów za zaawansowane zostały oznaczone gwiazdą oraz obrazkiem zamyślonej ośmiorniczki. Wyjaśnili również, jak materiał zawarty w owych rozdziałach należy traktować. [Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024]