R. 1. INKLUZJA POLITYCZNA IMIGRANTÓW - ROZWAŻANIA DEFINICYJNE: Inkluzja polityczna jako proces ; Wspólnota polityczna jako locus inkluzji politycznej ; Imigranci jako podmiot inkluzji politycznej: od grupy wykluczonej do podmiotu polityki ; Teoretyczne modele inkluzji politycznej i ich normatywne uzasadnienie: Argument demokracji, Argument osiedlenia, Argument redukcji podziałów i konfliktów społecznych, Argument wolnościowy ; Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne - w stronę dynamicznego ujęcia procesu inkluzji politycznej imigrantów ; R. 2. POLITYKA PAŃSTWA NA RZECZ INKLUZJI POLITYCZNEJ IMIGRANTÓW: Charakterystyka migracji powojennych w Europie w perspektywie państw przyjmujących ; Od państwa narodowego do państwa imigracji ; Cele i uwarunkowania polityki imigracyjnej ; Instytucja obywatelstwa i jej rola w polityce państw przyjmujących ; Dylematy wokół instytucji wielokrotnego obywatelstwa ; R. 3. PRAWA POLITYCZNE, PARTYCYPACJA POLITYCZNA I WYBORCZA IMIGRANTÓW: Prawa polityczne, partycypacja polityczna i ich rola w procesie inkluzji imigrantów ; Partycypacja wyborcza imigrantów w krajach przyjmujących ; Rola stowarzyszeń imigrantów i instytucji konsultacyjnych w procesie inkluzji politycznej ; Transnarodowa i ponadnarodowa partycypacja polityczna imigrantów ; R. 4. INKLUZJA POLITYCZNA IMIGRANTÓW W PRAKTYCE. PRZYPADEK NIEMIEC, WIELKIEJ BRYTANII, FRANCJI I UE: Niemcy - od systemu Gastarbeiter do kraju imigracji: Charakterystyka grup napływowych i procesów migracyjnych w Niemczech po 1945 roku, Niemiecka polityka imigracyjna i integracyjna - w stronę ograniczonej inkluzji, Niemiecka koncepcja obywatelstwa i polityka naturalizacji - od ethnosu do demos, Niemcy jako wspólnota etniczno-kulturowa i państwo dobrobytu ; Francja - model republikański jako ideał i praktyka: Imigracyjne tradycje Francji i ich polityczne konsekwencje, Republikańska koncepcja wspólnoty i jej konsekwencje dla modelu inkluzji imigrantów we Francji, Polityzacja imigracji i zmiany we francuskim prawie wewnętrznym, Społeczny i kulturowy wymiar procesu inkluzji imigrantów we Francji, Rozwój i rola stowarzyszeń imigranckich we Francji ; Wielka Brytania - od kolonialnego imperium do wspólnoty wielokulturowej: Polityczne konsekwencje procesów imigracyjnych do Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, Brytyjska polityka imigracyjna - w kierunku liberalizacji, Ewolucja koncepcji wspólnoty narodowej, obywatelstwa i polityki naturalizacji w Wielkiej Brytanii, Brytyjska polityka integracyjna - w stronę wielokulturowości ; Unia Europejska - przypadek inkluzji i ekskluzji imigrantów na poziomie ponadnarodowym: Unia Europejska jako wielonarodowa i ponadpaństwowa wspólnota polityczna, Początki wspólnej polityki imigracyjnej UE w kierunku inkluzji, Inkluzja polityczna obywateli państw trzecich w UE, Obywatelstwo UE - instytucja inkluzji czy ekskluzji?